Op 8 april stuurde de demissionair Minister voor Rechtsbescherming Weerwind zijn vervolgbrief inzake de VI-regeling voor levenslange straffen naar de Tweede Kamer. Zie hier.
De minister laat weten bezig te zijn met verdere uitwerking van het wetsvoorstel. Hij brengt de drie punten in herinnering die de aanleiding voor dit wetsvoorstel waren:
- het wegnemen van spanning tussen rechter en minister,
- het invoeren van hoorrecht voor de levenslanggestrafte en het binden van de procedure aan termijnen, en
- de verlenging van de termijn van de voorwaardelijke duur van de beslissing.
Hij schrijft dat hij daarbij op meer knelpunten is gestuit dan hij aanvankelijk voorzag. Deze knelpunten zijn:
- de voorbereiding van de veroordeelde op de herbeoordeling,
- de rol en omschrijving van het vergeldingscriterium en
- de onvoorspelbaarheid van de procedure voor nabestaanden
De brief somt vervolgens ‘oplossingsrichtingen’ op, nadrukkelijk zonder dat de uitvoeringsconsequenties al zijn onderzocht. Deze punten zullen eerst nog met de ketenpartners worden uitgewerkt.
De denkrichtingen zijn:
- een termijn van 30 jaar tot de beoordeling door de rechter.
- vaste termijn voor vervolg- herbeoordelingen na telkens 3 jaar
- initiatief eerste herbeoordeling bij de overheid en daarna bij veroordeelde. In dat geval wettelijke uitsluiting van gratie zodat parallelle procedures worden voorkomen. Wel blijft gratie op (andere) humanitaire gronden mogelijk.
- opheffing onderscheid resocialisatie en re-integratie, met een uitzondering voor verlof.
- de verlofbeslissing in een aparte procedure, op vaste momenten, te starten 3 jaar voor herbeoordeling (nu na 25 jaar) ipv beslissing over re-integratie
- verlofbeslissing leggen bij DJI na advies door onafhankelijk college, of bij de rechter (maar dit ligt niet voor de hand)
- opnemen in de toelichting dat slachtoffers en nabestaanden geen doorslaggevende stem hebben.
- proeftijd van 5 jaar met mogelijkheid van verlenging, bij overtreding van de voorwaarden hervatting straf na beslissing rechter op vordering OM
Apart hiervan stelt de minister de volgende verbeteringen voor voor nabestaanden en slachtoffers:
- CJIB wordt centraal info punt
- Weging slachtofferbelangen wil de minister opnemen in zijn beslissingen
- Gesubsidieerde rechtsbijstand voor nabestaanden en slachtoffers
- Informatieverschaffing aan nabestaanden en slachtoffers over stand gratieprocedure (dit is in onderzoek)
- Faciliteren informatie voor mediaprofessionals over omgaan met slachtoffers
W.F. van Hattum, 10 april 2024