Het Forum Levenslang heeft afgelopen week in een brief aan het Europees Comité ter voorkoming van foltering (CPT) zijn ongerustheid geuit over de wijze waarop in Nederland de levenslange straf ten uitvoer wordt gelegd en het CPT gevraagd een onderzoek in te stellen.
In de brief is naar voren gebracht dat het Nederlandse executiebeleid en in het bijzonder de in dit verband gehanteerde gratieprocedure, geen duidelijkheid biedt over het ‘prospect of release’ van deze gedetineerden. Om die reden voldoet het Nederlandse beleid niet aan de eisen die het EHRM stelt (zie o.a Vinter e.a./VK en Harakchiev & Tolumov/Bulgarije). Het uitblijven van een beleid dat inhoud geeft aan de rechtspraak van het EHRM baart het Forum zorgen omdat het erop lijkt dat levenslanggestraften in Nederland definitief worden afgeschreven.
Het Forum maakt zich ook ongerust over de interne bejegening van de levenslanggestraften. Nu er geen rekening gehouden wordt met de mogelijkheid van eventuele terugkeer in de vrije samenleving, wordt ook de fysieke en psychische ontwikkeling van de veroordeelden niet regelmatig met het oog op die eventuele terugkeer onderzocht. Naar het oordeel van het Forum Levenslang is ook dit gebrek strijdig met artikel 3 EVRM. Immers, alleen indien de ontwikkeling van de veroordeelde tijdens zijn detentie regelmatig is vastgelegd, kan op enig moment worden vastgesteld of hij in aanmerking kan komen voor terugkeer in de vrije samenleving.