Een levenslange gevangenisstraf zou na verloop van tijd opnieuw tegen het licht moeten worden gehouden. Dan kan worden bekeken of het voortduren van die gevangenisstraf nog zin heeft. Dat bepleit PvdA-justitiewoordvoerder Jeroen Recourt vandaag, 6 januari 2015, in Trouw:
http://www.trouw.nl/tr/nl/4500/Politiek/article/detail/3823577/2015/01/06/PvdA-
Levenslang-na-25-jaar-toetsen.dhtml
Het Forum Levenslang verwelkomt dit standpunt. Ook levenslanggestraften moeten tijdens de straf kunnen werken aan eventuele terugkeer in de samenleving (resocialisatie). En ook voor hen moet het ten minste een realistische optie zijn dat zij ooit weer vrijkomen.
Wat het Forum betreft, gebeurt die toets niet met de huidige gratieprocedure. Het zou de onafhankelijke rechter moeten kunnen zijn die met gedragsdeskundigen bekijkt of iemand weer vrij kan komen. Die rechterlijke toets kan betekenen dat een levenslanggestrafte vast blijft zitten of dat hij (onder voorwaarden) vrijkomt. Invrijheidstelling zou niet eerder dan na 20 jaar moeten kunnen plaatsvinden om de levenslanggestrafte niet in een gunstiger positie te brengen dan degene die de maximale tijdelijke gevangenisstraf van 30 jaar heeft gekregen en na aftrek van 1/3, dus na 20 jaar, voorwaardelijk in vrijheid wordt gesteld. Wijst de rechter een vrijlatingsverzoek van een levenslanggestrafte af en blijft iemand dus zitten, dan kan het verzoek pas na drie jaar worden herhaald.
Het pleidooi van de PvdA en het Forum past bij inmiddels een hele serie Europees rechterlijke uitspraken. Ook levenslang gestraften moeten van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens zicht houden op vrijlating en resocialisatie. Het Forum vindt dat de Nederlandse situatie en het beleid van staatssecretaris Teeven (VVD) niet aan dat Europese recht voldoen. Levenslang is namelijk – anders dan vroeger – in feite altijd levenslang; gratieverzoeken worden afgewezen. En er vindt in de gevangenis bij levenslanggestraften ook geen reële resocialisatie plaats.
Het Forum Levenslang is in 2008 opgericht en zet zich in voor een meer humane tenuitvoerlegging van de levenslange gevangenisstraf. Het bestaat uit 130 juristen, medici, gedragswetenschappers en pastoraal werkers. Zij zijn allemaal betrokken bij de strafrechtstoepassing in Nederland. Voorzitster is mr. dr. Wiene van Hattum, universitair docent strafrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Voor meer informatie: www.forumlevenslang.nl.
Groningen, 6 januari 2015
