Eind juli 2015 zal een delegatie van het UN Subcommittee on the Prevention of Torture (SPT) Nederland bezoeken. Het SPT is het uitvoerend orgaan ingesteld bij het Optioneel Protocol tegen foltering (OPCAT). Het zal in het bijzonder onderzoeken hoe Nederland zijn verplichting tot het instellen van een National Prevention Mechanism (NPM) nakomt. Dit NPM is bedoeld als nationale ‘waakhond’ tegen foltering en dus belast met het onafhankelijk toezicht op het voorkomen van een vernederende en onmenselijke behandeling van burgers in Nederland die opgesloten zijn (zowel in gevangenissen als in bijvoorbeeld ziekenhuizen),
In de meeste landen is een ‘nationale ombudsman’ als NPM aangewezen. Het Nederlandse NPM is echter samengesteld uit bestaande instanties, in casu: (1) de Inspectie voor Veiligheid en Justitie, (2) de Inspectie voor de Gezondheidszorg, (3) de Inspectie voor de Jeugdzorg en (4) de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ). Daarnaast zijn als ’toehoorder’ aangewezen de Klankbordgroep Commissies van Toezicht voor de justitiële inrichtingen, de Commissie Toezicht en Arrestantenzorg (CTA) en de Commissie van toezicht detentieplaatsen Koninklijke Marechaussee (zie Jaarverslag NPM 2013, p.8).
Aanvankelijk maakte ook de Nationale ombudsman (NO) deel uit van de toehoorders. Deze heeft echter in 2014 zijn mandaat teruggegeven vanwege de geringe voortgang in de werkzaamheden van het NPM en haar niet volledig onafhankelijke status (zie hier de brief van de NO van 24 juli 2014).
Hoewel het doel van het bezoek van het SPT niet is om een controle uit te voeren naar detentieomstandigheden in Nederland, heeft het Forum wel een verslag gestuurd naar het SPT om onze bezorgdheid uit te spreken over de tenuitvoerlegging van de levenslange gevangenisstraf. Het SPT heeft bij monde van Mw Mari Amos inmiddels laten weten dat onze brief ontvangen is en dat deze is opgenomen in de achtergrondinformatie voor het komende bezoek aan Nederland. Klik hier voor onze brief.
